Dự thảo báo cáo của Bộ GD-ĐT gửi Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội cho biết năm học 2013-2014, tổng sốtrường mầm non trên toàn quốc là 13.858 (tăng 310 trường so với cuối năm học 2012-2013). Tuy nhiên, theo GS Nguyễn Minh Thuyết, dự thảo báo cáo không cho biết tỉ lệ trẻ trong độ tuổi mầm non đến trường, lớp đạt tỉ lệ bao nhiêu, tăng bao nhiêu? Và thống kê của Bộ GD-ĐT cho thấy chỉ có 21,2% trẻ dưới 3 tuổi đến nhà trẻ, kể cả nhóm trẻ tư thục, là một tỉ lệ quá thấp.
Học sinh Trường Mầm non Tuổi thơ 7, quận 3 – TPHCM. Ảnh: TẤN THẠNH
GS Thuyết nhận định gánh nặng chủ yếu vẫn dồn vào các gia đình và ở phần lớn các gia đình, công việc nuôi dạy trẻ chủ yếu do người già và người giúp việc không qua đào tạo đảm nhận. Nhiều cơ sở giáo dục tư thục, đặc biệt là các nhóm trẻ gia đình, không được cấp giấy phép, ngành giáo dục không quản lý được. Theo Bộ GD-ĐT, tổng chi cho giáo dục mầm non chiếm 11,2% tổng chi sự nghiệp của giáo dục địa phương, tỉ lệ chi lương/chi hoạt động đạt bình quân khoảng 83%/17%, định mức chi thường xuyên cho trẻ mầm non ước đạt bình quân 5,5 triệu/trẻ/năm. Phân tích những con số này, GS Nguyễn Minh Thuyết cho rằng mức chi này không hề tương xứng với vị trí và nhu cầu của giáo dục mầm non, đặc biệt đó chỉ là các khoản chi cho cơ sở giáo dục mầm non công lập và chủ yếu là chi lương cho cán bộ, giáo viên.
“Tất cả những điều trên cho thấy giáo dục mầm non chưa được sự quan tâm đúng mức của nhà nước và xã hội. Cần bổ sung số liệu về tổng chi cho giáo dục mầm non trong cả nước và tỉ lệ của khoản chi này so với các lĩnh vực khác của giáo dục đào tạo để hình dung mức độ đầu tư cho giáo dục mầm non” - GS Thuyết nhấn mạnh.
Đến tháng 7-2014, cả nước có hơn 410.000 cán bộ, giáo viên, nhân viên mầm non. Theo số nhóm, lớp hiện nay và theo quy định về tỉ lệ giáo viên/lớp, cả nước vẫn còn thiếu gần 8.000 giáo viên nhà trẻ và gần 19.000 giáo viên mầm non. Với số lượng giáo viên này thì việc tổ chức dạy học 2 buổi/ngày, bảo đảm số giờ đứng lớp của giáo viên là rất khó khăn.
Bà Nguyễn Thúy Hồng - Phó Cục trưởng Cục Nhà giáo, Bộ GD-ĐT - cho hay các địa phương đều gặp khó khăn trong việc tuyển dụng giáo viên mầm non vì vướng Nghị định 29 về chuẩn đội ngũ. Theo bà Hồng, lương của giáo viên mầm non tới 12 bậc mà một giáo viên với lương khởi điểm 1,86, cứ 3 năm lên lương một lần thì rất khó để lên tới bậc lương thứ 12. Trong khi đó, cường độ của giáo viên lên lớp từ 10-12 giờ/ngày. Đây là một sự bất hợp lý.
Bà Nguyễn Thị Tâm Đan - nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội - cho rằng đời sống giáo viên và đổi mới phương pháp giáo dục phải được tập trung giải quyết đối với trường công cũng như tư nếu muốn nâng cao chất lượng.